ACTUEEL

“De Raad voor Vergunningsbetwistingen, wie of wat is dat eigenlijk?”, die vraag heb ik de voorbije dagen vaak gekregen. Hierbij een kort proeve van antwoord.
1. We leven in een democratische rechtsstaat. Dat betekent (onder meer) dat de overheid de wet moet respecteren en dat de rechter de overheid daarop controleert.

2. Naast de “gewone rechtbanken” (zoals de vrederechter, de rechtbank van eerste aanleg of het hof van beroep, die overigens ook de overheid mogen of zelfs moeten controleren als ze daarom worden verzocht), zijn er in België (en Vlaanderen) ook “bestuursrechtbanken”. Die hebben een bijzondere bevoegdheid om overheidsbeslissingen te controleren, en eventueel (als ze onwettig zijn) te schorsen en te vernietigen. De bekendste daarvan is de (federale) Raad van State. Dat was lang ook de enige bestuursrechter in België.

3. In België zijn er veel besturen of overheden (gemeentes, regeringen, intercommunales, provincies, overheidsbedrijven….) en zodoende had de Raad van State, toen die nog de enige bestuursrechter was, heel veel werk. Te veel werk. En in verhouding weinig rechters, en heel veel dossiers, dat betekende erg lange wachttijden.

4. Door de staatshervorming kregen de gewesten en gemeenschappen eigen bevoegdheden. Zo ook de ruimtelijke ordening en de stedenbouw, de vroegere bouwvergunning, vandaag de “omgevingsvergunning”. In 2009 vond de Vlaamse Overheid dat ze haar eigen bestuursrechtbank moest hebben, speciaal bevoegd voor die bouw- of omgevingsvergunningen, en zo geschiedde. De Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen werd opgericht, bevoegd voor betwistingen over omgevingsvergunningen.

5. Het is heel druk bij die Raad: er worden heel veel vergunningsbeslissingen bestreden. Hoeveel precies kan je lezen in de jaarverslagen terug te vinden via deze site https://lnkd.in/eDB4d9Fa

6. Wat betekent dan DBRC? Dat is de Dienst van de Bestuursrechtscolleges, want intussen heeft Vlaanderen er al drie: de Raad voor Vergunningsbetwistingen, de Raad voor Verkiezingsbetwistingen en het Handhavingscollege (voor omgevingsmisdrijven).

7. Met de Raad voor Vergunningsbetwistingen is de cirkel rond. De regelgeving over de vergunningen is Vlaams (Vlaamse Codex Ruimtelijke ordening en Omgevingsvergunningsdecreet), de vergunningverlenende overheden zijn Vlaams of lokaal (gemeente, provincie, Vlaamse Regering) en de bestuursrechter is Vlaams.

8.Waarom worden er zoveel vergunningen vernietigd? Omdat er eindeloos veel regels zijn waaraan de vergunningen moeten voldoen. En de ambtenaren die die dossiers moeten behandelen, die zitten een beetje in de situatie als de Raad van State vroeger: heel veel werk, en te weinig handen. Maar toch vooral ook die vele regels, die ook nog eens heel vaak veranderen.

9. Je krijgt de indruk dat het niet vooruitgaat, maar de bestuursrechter overboord gooien, dat gaat niet. Toch niet als je in een democratie wil blijven leven.